Beleid en communicatie: sterker als ze samen in de startblokken staan
Maggie Bonkers & communicatief beleid
Billie Bonkers heeft heel wat kennis in huis om samen met opdrachtgevers een sterke start van een (beleids)project te begeleiden. In een workshop van één dag brengen we een multidisciplinair team van decision makers, experten, loketmedewerkers en communicatiedeskundigen bij elkaar. Elk met hun sterktes, context en ervaringen.
Samen bekijken we de faal- en succesfactoren, maken we een omgevingsanalyse op en bepalen we welke rol stakeholders kunnen opnemen in het project. We geven de kernboodschap vorm en kiezen de gepaste participatievormen of communicatiemomenten.
Onze eigenste Billie Machteld Weyts, aka Maggie Bonkers, is gebeten door dit ‘communicatief beleid’. Hier lees je haar verhaal!

Gefrustreerde communicatieambtenaar
Een decennium geleden werkte ik als docent overheidscommunicatie voor de Arteveldehogeschool. Samen met mijn studenten deed ik heel wat communicatieaudits voor lokale besturen. Met telkens één constante: de communicatieambtenaar die mij onder vier ogen toevertrouwde dat hij of zij regelmatig zaken moest communiceren die moeilijk uit te leggen waren. Heel wat communicatieambtenaren vertelden me dat ze een al beslist beleid op het bureau kregen, zonder aftoetsing op voorhand over de ‘communiceerbaarheid’ van bepaalde beslissingen. Dit zorgde regelmatig voor frustraties. Heel wat communicatieambtenaren voelden zich te weinig betrokken.
Factor C
Op zoek naar een oplossing kwam ik in Nederland terecht, toen het gidsland voor overheidscommunicatie. De Nederlandse Rijksoverheid had een methodiek ontwikkeld (Factor C) die de factor communicatie hetzelfde gewicht moest toekennen in beslissingen als bijvoorbeeld de factor personeel of financiën. Ik testte de methodiek uit op Belgische beleidsmakers en ambtenaren. Hij was té omvangrijk voor Vlaamse bodem (waar de communicatieteams klein zijn) en sommige elementen uit de methodiek werkten niet goed in een Vlaamse context. Maar beleidsmakers waren zich bewust van het probleem, en ze gaven te kennen dat ze een werkwijze die minder tijd in beslag nam, wél zagen zitten.
Ons streefdoel: een beter onderbouwd en meer gedragen beleid dankzij aandacht voor communicatie van bij de start van het denkproces. Dus lang voordat de (beleids)beslissing valt.
CB-Link: communicatief beleid en verbinding
Dus ging ik samen met collega’s Rik Otten en Geert Stox aan de slag. We ontwikkelden in 2014 met PWO-middelen de Vlaamse versie van Factor C en doopten hem CB-link. Want het gaat om communicatief beleid maken, en om verbinding zoeken met diegenen voor wie je beleid maakt. Ons streefdoel: een beter onderbouwd en meer gedragen beleid dankzij aandacht voor communicatie van bij de start van het denkproces. Dus lang voordat de (beleids)beslissing valt.
Wat volgde was een vormingsaanbod en een toolbox, die in vijf denkstappen beleidsmakers, projectleiders en (communicatie)medewerkers op weg helpt naar een gedragen, communicatief beleid.
- Formuleer het beleidsdoel
- (f)actoren in beeld
- Verbind (f)actoren met beleid
- Schrijf kernboodschappen
- Organiseer de communicatie
De volledige toolbox is integraal voor iedereen toegankelijk hier.

CB-Link bij Billie
Bij Billie gebruiken we CB-link vooral om samen met opdrachtgevers een sterke start te maken. Dat deden we met Stad Geel (burgerparticipatie meerjarenplan) en met de partners van Regionet Leuven, maar evengoed met een aannemersbedrijf en het Departement Omgeving. Want als we samen goed omschrijven voor welk doel we willen gaan, wie daarvan wakker ligt en hoe we de participatie en communicatie best aanpakken, schieten we goed uit de startblokken.
Wil je begeleiding door onze eigenste Maggie Bonkers? Wil je werken aan een doordacht en meer gedragen beleid en zo ook betere communicatiekeuzes maken? Dan kan je natuurlijk bij ons terecht. En je hoeft niet per se een overheidsorganisatie te zijn om voordeel te halen uit deze aanpak. Ook non-profitorganisaties of private spelers hebben baat bij (delen van) de methodiek.
Gerelateerd
-
- Over ons vak
Wanneer een gemeente een infoavond organiseert over een groot mobiliteitsproject of nieuwe bouwplannen, breekt bij de communicatiedienst al eens koud zweet uit. Want communicatieambtenaren zetten op zo’n avond twee petten op. In dienst van de gemeente, maar tegelijk in de rol van neutrale moderator. Dat is lastig te combineren. Een externe moderator inschakelen is vaak een goed idee.
-
- Over ons vak
Veranderingen in de leefomgeving laten niemand onberoerd. Denk aan de herinrichting van een steenweg, een nieuwe spoortunnel, aanpassingen in de circulatie of de bouw van een nieuw woonproject. Sommigen ondervinden stofhinder, anderen moeten een nieuwe route zoeken naar hun werk. Weer anderen kijken reikhalzend uit naar die groene fietsstraat, terwijl sommigen zuchten dat ze fietsers daar niet mogen inhalen. Zoveel weggebruikers, zoveel emoties … Net het aanvaarden van al die emoties is een goed startpunt voor succesvolle omgevingscommunicatie.
-
- Over ons vak
Als lokaal bestuur wil je bijvoorbeeld je centrum helemaal inrichten. Dan wil je zoveel mogelijk inwoners betrekken. Je gaat niet in dialoog met enkel de mensen die luid roepen. Om goeie participatie op poten te zetten, moet je rekening houden met al je doelgroepen. En die zijn vaak heel divers. Mensen van verschillende leeftijden, andere afkomsten, uiteenlopende interesses of ideologische overtuigingen. En dus ook mensen met andere communicatienoden.
-
- Over ons vak
Door onze focus op betekenisvolle projecten krijgen we soms de opdracht om communicatiecampagnes te creëren die mensen moeten aanzetten tot een specifiek gedrag. Dikwijls maken we die campagnes in opdracht van overheden, steden en gemeenten en middenveldspelers die naast een creatieve insteek vooral op zoek zijn naar een partner die samen met hen hun doelgroep aanzet tot een verandering.
-
- Over ons vak
PIEV staat voor passioneel, integer, empathisch, verrassend. Deze achievement excellence PIEV-award reiken we uit aan onszelf. Ja, echt.
-
- Over ons vak
Gewoonten. Na elke maaltijd een sigaret. Of altijd met de auto naar het station. Toch maar een avond tv-kijken, zelfs al heb je vandaag nog geen poot uitgestoken. Terwijl we eigenlijk met zijn allen willen stoppen met roken, meer bewegen, afval beter sorteren, minder autorijden. Gedrag veranderen vraagt om nieuwe reflexen en gewoonten. Nudging is iemand een zacht maar kordaat zetje geven in de richting van gewenst gedrag. Onbewust gedrag bewust invloeden dus. Die boeiende combinatie van gedragspsychologie en communicatie passen we bij Billie regelmatig én met succes toe.
-
- Over ons vak
Dat een huisstijl je een smoel en attitude geeft, moeten we niet meer vertellen. ‘Professionele bende, daar zijn we in goede handen’ of eerder ‘Het ziet er daar verdorie plezant uit’, het zijn reacties die je graag krijgt. In onze portfolio en op de pagina merkpositionering en merkidentiteit zie je hoe we het voor onze klanten doen. En in dit bericht lees je hoe we het voor onszelf hebben gedaan.
- Meer gebabbel